ऋण लिएर लन्डन पढ्न आएका कंडेल ५ देशमा चलाउंछन् विजनेश (भिडियो)

लन्डन । २५ वर्षअघि सन् १९९९ मा विद्यार्थीका रुपमा लन्डन ओर्लंदा राजन कंडेलको सपना केवल उच्च शिक्षा थियो । ऋण जोरजाम गरेर कम्प्युटर साइन्समा ब्याचलर्स डिग्री गर्न लन्डन आएका उनले शुरुका दिन निकै संघर्ष खेपे आम विद्यार्थी जस्तै । पढ्न तेज थिए, पढाइ सकेपछि बेलायतमा अथाह सम्भावना देखेका उनले यतै केही गर्ने योजना बुनेर लन्डन टेकेको ४ वर्षमै कलेज खोले ।

पारिवारिक विजनेश थियो म्यारिटाइम ग्रीनवीच कलेज । पछि कंडेल ग्रुपले साउथ लन्डन कलेज र नर्थवेष्ट लन्डन कलेज समेत खोल्यो ।

हाल प्रपर्टी, शिक्षा, आइटी, स्वास्थ्य र हस्पिटालिटी व्यवसायमा आवद्ध कंडेल ग्रुपले शिक्षालाई नै मुख्य व्यवसायका रुपमा अंगालेको छ । उक्त समूहका अहिले लन्डन, नेपाल, दुबई र क्यानडामा अन्तर्राष्ट्रियस्तरका कलेज छन् । कंडेलकै भनाइमा यतिखेर ति सबै कलेजमा अध्ययनरत विद्यार्थीको संख्या करिब ८ हजार छ ।

कंडेल ग्रुप यूकेले सन् २०१२ बाट नेपालमा ब्रिटिश कलेज (प्रिमियम) शुरु गरयो । अन्तर्राष्ट्रिय गुणस्तरको शिक्षा प्रदान गर्ने यो नेपालको सबैभन्दा महंगो निजी कलेज मानिन्छ । उक्त समूहका काठमाडौंमा तीन वटा कलेज वेष्ट मिनिष्टर कलेज, ब्रिटिश मोडल कलेज र ब्रिटिश प्रोफेशनल कलेज छन् ।

ति कलेजका आ आफ्नै विशेषता छन् । ब्रिटिश प्रोफेशनल कलेजमा युनिभर्सिटी लन्डनको एमएससी अकाउन्टिंग एण्ड फाइनान्स कोर्ष उपलब्ध छ जुन अन्यत्र कहीं पनि छैन् ।

कंडेल ग्रुपले आफ्नो गृहनगर चितवन शुक्रनगरमा च्यारिटीबेल विद्यालय मदरल्याण्ड इंगलिश स्कुल समेत शुरु गरेको छ जहां ६ सय विद्यार्थीलाई एकदम न्यूनतम फिमा शिक्षा प्रदान गरिएको छ । उता, बुटबल र पोखरामा समेत ब्रिटिश ग्रामर स्कुल सञ्चालन भइरहेको छ ।

लन्डनबाट नेपाल पछि दुबईमा व्यवसाय विस्तार गरेको छ उक्त समूहले । दुबई मेन सिटीमा करिब अढाइ वर्षअघि द उलवीच इन्सटिच्यूट खुलेको हो । सो कलेजमा बिजनेश, कम्प्युटर, अकाउन्ट, हस्पिटालिटी लगायत कोर्षमा डिप्लोमा तहको पढाइ हुन्छ ।

दुबईको सफलतापछि कंडेल ग्रुपले क्यानडास्थित हेलिफ्याक्स सिटीमा गत अगष्ट २०२४ मा म्यारिटाइम बिजनेश कलेज खोलेको छ ।

लन्डन उलवीचमा द उलवीच कलेज पनि भर्खर शुरु भएको छ । उक्त कलेजमा युनिभर्सिटी अफ ग्रीनवीचबाट स्वीकृत डेन्टल, फार्मेसी, हेल्थ एण्ड सोसल केयर, बिजनेश म्यानेजमेन्ट, हस्पिटालिटी, कम्युटिङमा ब्याचलर्स कोर्ष पढाउन थालिएको हो । उक्त कलेजमा स्टुडेन्ट लोन कम्पनी (एसएलसी) बाट फण्डेड कोर्ष उपलब्ध छन् अर्थात बेलायतको आवासीय अधिकार (आइएलआर) वा ब्रिटिश पासपोर्ट भएको व्यक्तिले सरकारी ऋणमा पढ्न पाउंछ ।

‘लेभल टु’ पास गरेकाले आफ्नो कलेजमा भर्ना हुन सक्ने कंडेलले जनाए । सरकारले ‘मेन्टेनेन्स’ खर्च बेहोर्ने र सातामा दुई दिनमात्र पढे हुने भएकाले जुन उमेर समूहकाले पनि सहज रुपमा पढ्न सक्ने राजन बताउंछन् ।

यूके युनिभर्सिटीको फ्रेन्चाइज क्याम्पस खोल्ने प्रक्रियामा समेत आफूहरु रहेको कंडेलले बताए । उनको अमेरिकामा आइटी कम्पनी छ ।

व्यवसायमा धेरै संघर्ष पनि सामना गर्नु परेको थियो कंडेलले । ‘विजनेशमा समस्या त कति आए । केही विजनेश बन्द पनि भए’, कंडेलले दुःखका दिन स्मरण गरे, ‘बेलायत सरकारको कडाइका कारण लन्डनमा कलेजहरु धमाधम बन्द भएपछि बीचमा त मैले गीभअप नै गर्न खोजेको थिएं । विजनेशमा लाग्दा धेरै चीज गुमाउनु पनि परेको छ । परिवारलाई दिने समय त्यागेर खटिनुपर्छ, कहिले फाइनान्सियल प्रेसर हुन्छ कहिले मिडियाको । विजनेश सेट अप गर्दा हुने झन्झट र तनाव त बेग्लै छ ।’

व्यवसायमा सफलता चुम्न धैर्यता चाहिने उनी बताउंछन् । ‘हामी हिंड्ने बाटो फूलैफूलकोमात्र हुन्न, बाटोमा कांडा पनि हुन्छन् । कांडा पन्छाएर हिंड्न सक्यो भने मात्र गन्तव्यमा पुग्न सकिन्छ’, उनको सुझाव छ ।

कंडेल ग्रुप यूकेका प्रवन्ध निर्देशक राजन कंडेल अहिले बेलायती डायष्पोरामा सफल व्यवसायीमध्ये अग्रपंक्तिमा छन् । यद्यपि उनलाई मातृभूमिमै केही गर्न मन छ, देशको समृद्धि हेर्ने सपना छ ।

अन्टरप्रिनरसीपका हिसावले नेपालमा आइटी क्षेत्रमा 
राम्रो स्कोप देखेका राजनले नेपाललाई शिक्षा र आइटी हब बनाउने सपना देखेका छन् । शिक्षा र आइटीबीच अन्तरसम्बन्ध रहेको र आइटी सेक्टरमा देखिएको सम्भावना बढाउन शिक्षामा बढी लगानी आवश्यक ठान्छन् उनी ।

अहिले नेपाली युवा अध्ययनका लागि करोडौं खर्च गरेर विदेश उडिरहेका छन् । सरकारले लगानीकर्तालाई इन्टरनेशनल युनिभर्सिटी खोल्न दिए विदेश पलायनको डरलाग्दो प्रवृत्ति केही हदसम्म कम हुन सक्ने उनको बुझाइ छ ।

‘आफ्नै देशमा थोरै पैसामा अन्तर्राष्ट्रिय डिग्री हासिल गर्न चाहने जमात पनि असंख्य छ । तर, नीति निर्माताहरुको गलत सोचका कारण पनि नेपाली विद्यार्थीको आकर्षण विदेशी युनिभर्सिटीतिर बढ्यो’, उनले भने ।

नेपालमा मेडिकल र आइटी शिक्षामा ठूलो सम्भावना देख्छन् कंडेल । ‘यसले पछि रोजगारी पनि सृजना गर्नेछ । तर, सरकारले नै सम्भावनाको सबै ढोका बन्द गरिदिएको छ’, कंडेलले नेपालीलिंकसंग भने, ‘नेपाल दक्षिण एसियामा शिक्षाका लागि उत्कृष्ट केन्द्र बन्न सक्थ्यो । बिडम्बना सरकारले नेपाली विश्वविद्यालयको स्तर बिग्रन्छ भनेर नयां अन्तर्राष्ट्रिय कलेजहरु खोल्न रोकिरहेको छ ।’

अढाइ दशक अघि नेपालबाट ऋण लिएर लन्डन टेकेका कंडेलको अहिले ५ वटा देशमा व्यवसाय छन् । उनी अमेरिकासहित अन्य देशमा समेत आफ्नो व्यवसाय विस्तार गर्ने तयारीमा जुटिरहेका छन् ।

कंडेल नेपालीहरुमा समेत व्यवसायिक दक्षता भएकाले विश्व बजारमा दरिलो उपस्थिति हुनुपर्ने बताउंछन् ।

उनले इच्छुक लगानीकर्ताहरुसंग सहकार्य गर्न, मेन्टरिङ गर्न आफू तयार रहेको बताए । ‘नेपाली युवाहरुले फराकिलो दायरामा सोच्नुपर्छ, ठूलो सपना देख्नुपर्छ’, उनले भने, ‘बिजनेश सेक्टरमा मिलेर काम गर्ने हो भने हामी ग्लोवल्ली सफल हुन सकिन्छ । म सहकार्य गर्न तयार छु ।’

यूकेमा द कंडेल फाउण्डेशन दर्ता गरेको कंडेल समूहले सामाजिक उत्तरदायित्व पनि निर्वाह गरिरहेको छ ।

हेरौं कंडेल ग्रुप यूकेका प्रवन्ध निर्देशक राजन कंडेलसंग नेपाली लिंकको संवादः