च्याम्पियन्स ट्रफी : दुबईमा खेल्दा भारतलाई फाइदा !

काठमाडौं । च्याम्पियन्स ट्रफी २०२५ पाकिस्तानमा जारी छ ।

भारतले पाकिस्तान गएर प्रतियोगिता खेल खेल्न अस्वीकार गरेको थियो, त्यसैले भारतको खेल दुबई सार्नुपर्‍यो ।

भारतले आफ्ना सबै खेलहरू दुबईमा खेलिरहेको छ । धेरै पूर्व क्रिकेटरहरू भन्छन्, “भारतले सबै खेल दुबईमा खेल्नुको फाइदा उठाइरहेको छ । भारतबाहेक अन्य टोलीहरूले भारतसँग खेल्न पाकिस्तानका तीन शहर र दुबई जानुपर्छ ।”

सुरक्षा चिन्ता र राजनीतिक तनावका कारण भारतले पाकिस्तानमा खेल्न अस्वीकार गरेको थियो । यस्तो अवस्थामा भारतले आफ्ना सबै खेलहरू यूएईको दुबई अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट रङ्गशालामा खेलिरहेको छ ।

भारतले पाकिस्तानमा खेल्न नसकेका कारण यस पटक च्याम्पियन्स ट्रफी प्रतियोगिता हुने वा नहुने भन्ने बारेमा एक महिनाभन्दा बढी समयदेखि धेरै अड्कलबाजी भइरहेको थियो ।

पछि, पाकिस्तान क्रिकेट बोर्डले अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट परिषद् (आईसीसी) सँग सहमति जनाएको थियो कि यदि २०२७ सम्म भारतमा कुनै पनि आईसीसी प्रतियोगिता आयोजना भयो भने पाकिस्तानले भारतमा खेल्नुको सट्टा कुनै तेस्रो देशमा खेल्नेछ । त्यस्तै भारतले पनि पाकिस्तानको सट्टा कुनै तेस्रो देशमा खेल्नेछ ।

यस वर्ष अगस्ट र सेप्टेम्बर महिनामा भारतले महिला क्रिकेट विश्वकप आयोजना गर्नेछ र अर्को वर्ष टी-२० विश्वकप पनि भारत र श्रीलङ्कामा आयोजना हुनेछ ।

इङ्गल्याण्डका पूर्व टेस्ट क्रिकेटर तथा कमेन्टेटर जोनाथन एग्न्युले अष्ट्रेलियाली प्रसारक एबीसी स्पोर्ट्सलाई भारतले सम्पूर्ण च्याम्पियन्स ट्रफीलाई कसरी ह्यान्डल गरेको छ भन्ने कुरामा आफूलाई धेरै असहज लागेको बताएका छन् ।

“यो गलत छ,” जोनाथन एग्न्यूले भने, “यदि तपाईं अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता खेल्न जाँदै हुनुहुन्छ भने कहाँ खेल खेल्ने र कहाँ नखेल्ने भनेर छनोट गर्न सक्नुहुन्न । मलाई थाहा छैन यो कहिलेसम्म जारी रहन्छ ? यस किसिमको मनोवृत्तिले सम्पूर्ण प्रतियोगिताको मजाक उडाउँछ ।”

भारतको अडानमाथि प्रश्न

क्रिकेट विश्लेषकहरू भन्छन्, “पाकिस्तानको कराँची, लाहोर, रावलपिन्डी र दुबईको पिचमा धेरै भिन्नता छ । खेल्ने अवस्था पनि पूर्णतया फरक छ । दुबईमा शीत परेको छैन र भारतले यहाँ दुवै सुरुवाती खेल जितेको छ ।”

यस च्याम्पियन ट्रफीमा भारतले पाकिस्तानसँग खेल्दा दुबईमा २४४ रनको उच्चतम स्कोर बनाएको थियो ।

तर, पाकिस्तानको रङ्गशालामा धेरै रन बनिरहेका छन् । लाहोरको गद्दाफी रङ्गशालामा इङ्ल्यान्डको ३५२ रनको लक्ष्य पछ्याउँदै अस्ट्रेलियाले जित हात पारेको थियो । यस पिचमा अस्ट्रेलियाका जोश इन्ग्लिसले १२० रनको इनिङ खेलेका थिए । दुबईको पिच पाकिस्तानको भन्दा ढिलो छ ।

पाकिस्तानले आफ्नो पहिलो खेल १९ फेब्रुअरीमा कराँचीमा न्युजिल्याण्डसँग खेलेको थियो र ६० रनले पराजित भएको थियो । यसपछि पाकिस्तानले भारतसँग खेल खेल्न दुबई जानुपर्‍यो र त्यसपछि बिहीबार बङ्गलादेशसँग खेल्न रावलपिन्डी आउनुपर्‍यो ।

अष्ट्रेलियाले तीनवटै समूह खेल लाहोर, रावलपिन्डी र कराँचीमा खेल्दैछ भने भारत दुबईमा खेल्दैछ । पहिलो खेलमा भारतले बङ्गलादेशलाई ६ विकेटले पराजित गरेको थियो ।

“आयोजक टोलीले लामो समयपछि अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता आयोजना गर्दैछ, तर आफ्नो देश बाहिर ठूला खेलहरू खेल्न बाध्य छ,” एग्न्युले एबीसीलाई भने, “के यो सही छ ?”

पाकिस्तान र भारतबीचको राजनीतिक तनावको प्रभाव प्रायः क्रिकेट पिचमा देखिन्छ । सन् २००९ मा श्रीलङ्काली टोली पाकिस्तान गएको थियो र आतङ्ककारीहरूले आक्रमण गरेका थिए ।

पाकिस्तानी टोलीले सन् २०१२-१३ मा भारतको भ्रमण गरेको थियो भने भारतले अन्तिम पटक सन् २००८ मा एसिया कपको लागि पाकिस्तानको भ्रमण गरेको थियो । पाकिस्तानले २०२३ मा एसिया कप आयोजना गरेको थियो तर भारतले आफ्ना सबै खेल श्रीलङ्कामा खेलेको थियो ।

“हामी यो हुन दिन सक्दैनौं,” एग्न्यूले भने, “दुई मुख्य टोलीबीच शुद्ध राजनीति चलिरहेको छ र यो लज्जास्पद छ ।”

भारतलाई कति फाइदा हुँदैछ ?

पाकिस्तान र भारतले विश्वव्यापी आईसीसी प्रतियोगिताहरूमा मात्र एकअर्कासँग खेल्छन् ।

सन् २०२३ मा पाकिस्तानी टोली एकदिवसीय क्रिकेट विश्वकप खेल्न भारत गएको थियो र दुवै टोली अहमदाबादको नरेन्द्र मोदी रङ्गशालामा आमनेसामने भएका थिए ।

पाकिस्तानले यस खेलको बारेमा आईसीसीलाई गुनासो गरेको थियो कि दर्शकहरूले पाकिस्तानी टोलीप्रति गरेको व्यवहार उचित थिएन ।

भारतविरुद्ध खेल्न पाकिस्तानी टोली दुबई जानुअघि पाकिस्तानका पूर्व स्पिनर सकलेन मुश्ताकले भनेका थिए, “मलाई आशा छ उनीहरूलाई उचित पाठ सिकाइनेछ ।”

मुश्ताकले पाकिस्तानी समाचार च्यानल २४ डिजिटललाई भनेका थिए, “बीसीसीआईको नाटक यहाँ समाप्त हुनेवाला छैन । पाकिस्तानका खेलाडी चाहन्छन् कि विराट कोहली र जसप्रीत बुमराह यहाँ खेल्न आऊन् । सबै जना उनीहरूलाई यहाँ खेलेको हेर्न चाहन्छन् तर उनीहरूको नाटक समाप्त हुने छाँटकाँट देखिँदैन । मलाई थाहा छैन उनीहरू कुन संसारमा बस्छन् र के हासिल गर्न चाहन्छन् ।”

सन् १९९६ को विश्वकप पाकिस्तानले भारत र श्रीलङ्कासँगै आयोजना गरेको थियो । यति लामो समयपछि पाकिस्तानले सन् २०२५ को च्याम्पियन्स ट्रफी आयोजना गर्दैछ ।

इङ्गल्याण्डका पूर्व कप्तान माइकल एथर्टनले स्काई स्पोर्ट्स पोडकास्टमा नासेर हुसेनलाई भने, “दुबईमा मात्र खेलेर भारतलाई के फाइदा भइरहेको छ ? मलाई फाइदाहरूको मूल्याङ्कन गर्न गाह्रो छ तर फाइदा छ भन्ने कुरालाई अस्वीकार गर्न सकिँदैन ।”

“भारतले सबै खेलहरू एकै ठाउँमा खेलिरहेको छ । यस्तो अवस्थामा दुबईको अवस्थाअनुसार खेलाडीहरूको छनोट गर्न सकिन्छ । भारतलाई पनि थाहा छ कि उसले सेमिफाइनल कहाँ खेल्ने हो । यस्तो अवस्थामा भारतले फाइदा लिइरहेको कुरालाई अस्वीकार गर्न सकिँदैन । तर, फाइदा कति ठूलो छ भनेर मूल्याङ्कन गर्न गाह्रो छ ।”

समूह चरणको अन्तिम खेल आइतबार भारत र न्युजिल्याण्डबीच हुनेछ । मार्च ४ मा भारतले दुबईमा नै च्याम्पियन्स ट्रफीको सेमिफाइनल खेल्नेछ ।

यस आठ-राष्ट्रिय प्रतियोगितामा अष्ट्रेलियाका प्याट कमिन्सले आफ्नो टोलीको नेतृत्व गरिरहेका छैनन् । कमिन्स गोलीगाँठोको चोटबाट पीडित छन् । यसको बावजुद पनि उनी यस बहसमा सामेल भएका छन् ।

“स्पष्ट रूपमा भारतलाई एउटै मैदानमा खेल्नु ठूलो फाइदा छ,” कमिन्सले याहू अष्ट्रेलियासँग भने ।