रुस–युक्रेन युद्ध: क्षेप्यास्त्र आक्रमणमा फेरि १४ को मृत्यु, २७ स्थानमा रूसी आक्रमण

काठमाडौं ।

रुस–युक्रेन युद्धको भीषण लहर अझै रोकिएको छैन। मंगलबार बिहान मात्रै युक्रेनको राजधानी किभसहित विभिन्न २७ स्थानहरूमा रुसले आक्रमण गर्दा १४ जना युक्रेनी नागरिकको ज्यान गएको अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमहरूले जनाएका छन्। रोयर्टर्सका अनुसार रूसी सेनाले व्यापक ड्रोन तथा क्षेप्यास्त्र आक्रमण गर्दै किभ र त्यसको वरिपरिका बस्तीहरूलाई निशाना बनाएको हो।

रुसी हमलामा मारिएका अधिकांश व्यक्ति राजधानी किएभ र खार्किभ क्षेत्रका हुन्। दर्जनौँ मानिस घाइते भएको विवरण आएको छ भने आपतकालीन सेवाहरूले थुप्रै स्थानमा उद्धार कार्य जारी राखेका छन्।

युद्धको प्रारम्भदेखि हालसम्मको मृतक संख्या

सन् २०२२ फेब्रुअरी २४ मा रुसले युक्रेनमाथि पूर्ण आक्रमण थालेपछि युद्धले दीर्घरूप लिएको छ। संयुक्त राष्ट्रसंघ मानवअधिकार उच्चायोगका पछिल्ला तथ्यांक अनुसार हालसम्म युद्धमा १० हजारभन्दा बढी युक्रेनी सर्वसाधारणको मृत्यु भइसकेको छ भने ३२ हजारभन्दा बढी घाइते भएका छन्।

युक्रेनी सैन्य पक्षले झन्डै ४० हजार रूसी सैनिक मारिएको दाबी गर्दै आए पनि त्यसको स्वतन्त्र पुष्टि हुन सकेको छैन। रुसले भने आफ्ना १० हजारभन्दा कम सैनिकको मृत्यु भएको उल्लेख गर्दै आएको छ । वास्तविक मृतक संख्या अझै धेरै हुन सक्ने अनुमान गरिएको छ, किनभने केही क्षेत्रमा पहुँच नभएकाले तथ्यांक अधुरो रहँदै आएको छ ।

हाल कहाँ–कहाँ चलिरहेको छ युद्ध
वर्तमान समयमा युक्रेनका पूर्वी र दक्षिणी भूभागहरू युद्धको मुख्य मोर्चा बनेका छन्। डोनेट्स्क, लुहान्स्क, जापोरिझिया र खेरसोन क्षेत्रमा लगातार भीषण लडाइँ चलिरहेको छ।

डोनेट्स्कः यहाँ रूसी सेना आक्रामक रूपमा सहरहरू घेराबन्दीमा लिइरहेका छन्। अव्दिभका र बाखमुत वरपर कडा लडाइँ जारी छ।

लुहान्स्कः यस क्षेत्रमा रुस समर्थित पृथकतावादीहरू लामो समयदेखि सक्रिय छन्, र रूसी फौजले यहाँबाट आक्रमणको बलियो मोर्चा कायम गरेको छ।

खार्किभः पछिल्लो समयमा रुसले यहाँ दोहोरिएका आक्रमणहरू गरेको छ। मंगलबारकै हमलामा खार्किभमा ३ बालबालिकासहित ६ जनाको मृत्यु भएको युक्रेनी पक्षले बताएको छ।

जापोरिझियाः विश्वकै ठूलोमध्ये एक न्यूक्लियर प्लान्ट रहेको यो क्षेत्र पनि दोहोरिएर युद्धको घेरामा पर्न थालेको छ। यहाँका नागरिकहरूलाई सुरक्षित स्थानमा सार्न युक्रेनी प्रशासन व्यस्त देखिन्छ।

किभ फेरि निशानामा
मंगलबारको आक्रमणले देखाएको छ कि रूसी सेनाले पुनः किएभलाई पनि आक्रमणको प्राथमिक निशाना बनाउन थालेको छ। केही महिना यता राजधानीमा तुलनात्मक शान्ति थियो, तर पछिल्लो आक्रमणपछि राजधानीवासीहरू पुनः बंकर र आपतकालीन शरणस्थलमा फर्किएका छन्।

युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदमिर जेलेन्स्कीले रूसमाथि नागरिक क्षेत्रहरूलाई लक्षित आक्रमण गरी अन्तर्राष्ट्रिय मानवअधिकार उल्लंघन गरेको आरोप लगाएका छन्। उनले अन्तर्राष्ट्रिय समुदायसँग तुरुन्त सैन्य सहयोग बढाउन आह्वानसमेत गरेका छन्।

रुसको भनाइ र रणनीति

रूसले आफ्ना हमला सैन्य संरचनाहरू र अवैध हतियार भण्डारणस्थलू लक्षित रहेको दाबी गर्दै आएको छ। रुसी रक्षा मन्त्रालयले मंगलबारको हमलालाई युक्रेनी सैन्य र गुप्तचर संयन्त्र कमजोर बनाउने उद्देश्यले गरिएको ुसफल आक्रमण भनेको छ।
तर युद्धको प्रभाव सर्वसाधारण नागरिकहरूमा अत्यधिक देखिन थालेको छ। संयुक्त राष्ट्रसंघका अनुसार युद्धका कारण हालसम्म ८० लाखभन्दा बढी युक्रेनीहरूले आफ्नो घर छाड्न बाध्य भएका छन्, जसमा करिब ५० लाख विदेश पलायन भएका छन्।
तीन वर्ष नजिकिँदै गर्दा रुस–युक्रेन युद्ध झनै जटिल र मानवीय संकटपूर्ण बन्दै गएको छ। युद्ध कहिले सकिन्छ भन्ने निश्चित छैन, तर हालको आक्रमण र बढ्दो हिंसाबाट संकेत मिल्छ—यो द्वन्द्व अझै चाँडै रोकिने अवस्था छैन।

अब अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको भूमिका यही हो कि युद्ध अन्त्य गराउन निर्णायक कूटनीतिक कदम चालियोस्, अन्यथा विश्वले अझ गम्भीर मानवीय संकट व्यहोर्नुपर्नेछ ।