चिनियाँ सामाजिक सञ्जालमा नेपालबारे अनियन्त्रित झुटा समाचार

नेपालसँग असल मित्र भएको दाबी गर्ने र नेपालबाट आउने गलत सूचनामा शून्य सहनशीलता देखाउने छिमेकी चीनले आफ्नै चर्चित सामाजिक सञ्जालमा नेपालबारे झुटा सूचना प्रवाहित गर्नुभन्दा ठीक उल्टो देखिन्छ ।

चीनको आफ्नै सामाजिक सञ्जाल weibo.com मा प्रसारित समाचार लेखमा सन् १७९२ मा चिनियाँ छिङ राजवंशले काठमाडौं उपत्यकामा गरेको आक्रमणको रूपमा व्यापार विवादबारे पाँच वर्ष लामो ‘चीन-गोरखा युद्ध’लाई गलत रूपमा चित्रण गरेको छ।

नेपाल कहिले पनि विदेशी राष्ट्रको आक्रमणमा परेको छैन भन्ने कुरा सर्वविदितै छ । तर, सामाजिक सञ्जाल पोस्टमा दुई देशबीचको युद्धलाई गलत उल्लेख गर्दै तत्कालिन नेपालका राजाले छिङ वंशसमक्ष पेश गरेको आरोप लगाएका छन् । कुन नेपाली राजाले त्यसो गरे भन्ने कुरा पनि उल्लेख गरिएको छैन, किनभने रणबहादुर शाह सिंहासनमा हुँदा युद्धको नेतृत्व योद्धा राजकुमार बहादुर शाहले गरेका थिए ।

चिनियाँ सामाजिक सञ्जालमा आएका दाबीहरूले चीन-गोरखा युद्धलाई गलत रूपमा चित्रण गरेको छ वा चिनियाँ पक्षले ‘गोरखाको अभियान’ पनि भनिएको छ। वास्तवमा दुई देशबीच हुने व्यापारमा गुणस्तरीय सिक्का प्रयोग नगर्ने तिब्बती बेईमान शासकहरू विरुद्ध नेपाली पक्षले युद्ध सुरु गरेको हो । तर, तिब्बत चीनको छिङ वंशको कब्जामा थियो र नेपालले दमनकारी छिङसँग लड्नुपरेको थियो।

यसबारे चिनियाँ भाषामा सामाजिक सञ्जालमा लेखिएको छ, ‘तिब्बतमाथिको विजयको फाइदा उठाउँदै उनीहरू (छिङ) हिमालय पार गरी गोरखाको राजधानी याङ्बु (अहिलेको काठमाडौं) सहरमा पुगेका थिए। हताश गोर्खा राजाले छिङ राजवंशलाई समर्पण गर्न र प्रत्येक पाँच वर्षमा श्रद्धाञ्जली दिन आफ्नो इच्छा व्यक्त गरे।

फेक न्यूजको यो उत्कृष्ट उदाहरण जुन पहिलो पटक Jiangnan Ziyunying नामक व्यक्तिद्वारा साझा गरिएको थियो विभिन्न अन्य प्लेटफर्महरूमा प्रसारित भइरहेको छ। यसलाई सामाजिक सञ्जालमा जनताले पुष्टि गरेका छैनन् किनभने कुनै पनि नेपाली राजाले चिनियाँ राजवंश उपत्यकामा आत्मसमर्पण गरेका छैनन् न त काठमाडौं उपत्यकामा आक्रमण गर्ने प्रयासमा आएका छन् । तर, यो सत्य हो कि सन् १७९२ मा दुई देशबीच तिब्बतको मामिलामा हस्तक्षेप नगर्न नेपाली र चिनियाँबीच सन्धि भएको थियो ।

सन्धिको सद्भावमा नेपाल र चीनले एकअर्कालाई बहुमूल्य उपहार दिँदै श्रद्धाञ्जली अर्पण गरेका थिए । तर, उक्त तस्विरमा रहेको कलाकृति नेपालमा छिङ वंशको शासन स्वीकार गरेको सङ्केतका रूपमा नेपालीले उपहार दिएको भन्दै यो तथ्यलाई टड्कारो पारिएको छ ।

पर्दाफासले शाक्यमुनिको लाखे चन्दनको मुर्ति बारे तथ्य पुष्टि गर्न सकेनन् जुन नेपाली राजाले सम्राट कियानलोङलाई हस्तान्तरण गरेको थियो।