सन् २०३० सम्म चीनसँग आणविक हतियारको संख्या १००० नाघ्ने !

काठमाडौं । चीनले तीव्र गतिमा आफ्ना आणविक हतियारहरू बढाउँदै लगेको छ र आगामी छ वर्षमा यसको संख्या एक हजार नाघ्ने रिपोर्ट सार्वजनिक भएको छ । अमेरिकी रक्षा गुप्तचर एजेन्सीले यस्तो रिपोर्ट सार्वजनिक गरेको हो ।

अमेरिकी एजेन्सीको ‘न्युक्लियर च्यालेन्जेस: ग्रोइङ क्याबिलिटीज अफ स्ट्राटेजिक कम्पिटिटर्स एण्ड रिजनल रिभल्स’ शीर्षकको प्रतिवेदनमा चीनले नयाँ आणविक क्षमताको सम्पूर्ण शृङ्खला विकास गरिरहेको उल्लेख गरेको छ । यसमा सबैभन्दा ठूलो आणविक मिसाइल साइलोको निर्माण पनि समावेश छ ।

द वीकको रिपोर्टअनुसार चीनले आफ्नो रणनीतिक महत्वाकांक्षा र सुरक्षा हितका लागि आणविक हतियारको आधुनिकीकरण गरिरहेको छ ।

चीनले जुन हतियारमा काम गरिरहेको छ, त्यसमध्ये परमाणु मिसाइलमा विशेष ध्यान दिइएको छ । यसमा ग्राउन्डमोबाइल, पनडुब्बीबाट प्रक्षेपित हतियारहरू: परमाणु-सक्षम हाइपरसोनिक ग्लाइड वाहन क्षमताहरू समावेश छन् ।

प्रतिवेदनमा भनिएको छ, ‘चीनले आफ्नो आणविक हतियारको भण्डारलाई तीव्र गतिमा विस्तार गरिरहेको छ । यसले अर्को दशकमा यथास्थितिलाई अस्थिर बनाउने सम्भावना छ किनकि यसले नयाँ प्रणालीहरूको प्रयोगको लागि अवधारणाहरू विकास गर्दछ ।’

अमेरिकी रक्षा मन्त्रालयका अनुसार सन् २०३० सम्ममा चीनको परमाणु हतियारको भण्डार दोब्बर हुने अनुमान गरिएको छ । बेइजिङको आणविक भण्डारमा हाल ५०० भन्दा बढी परिचालन परमाणु वारहेड छन् ।

प्रतिवेदनले अनुमान गरेको छ कि चीनसँग सन् २०३० सम्ममा १,००० भन्दा बढी परिचालन आणविक हतियारहरू हुनेछन्, जसमध्ये अधिकांश महादेशीय अमेरिकामा पुग्न सक्ने प्रणालीहरूमा तैनाथ हुनेछन् ।

रिपोर्टमा भनिएको छ कि चीनले आईसीबीएम रेंज आणविक-सशस्त्र एचजीभीहरू सहित आफ्नो शस्त्रागारमा पूर्ण रूपमा नयाँ आणविक क्षमताहरू प्रस्तुत गर्न काम गरिरहेको छ, जसमध्ये केहीलाई निकट भविष्यमा फिल्ड गरिनेछ, यदि पहिले फिल्ड गरिएको छैन ।

कुन देशसँग कति आणविक हतियार ?

स्वीडेनको थिंक ट्याङ्क स्टकहोम इन्टरनेशनल पिस रिसर्च इन्स्टिच्युटले यस वर्षको जुनमा एउटा प्रतिवेदनमा चीनसँग ५०० आणविक वारहेड रहेको बताएको थियो ।

जनवरी २०२३ मा चीनसँग ४१० आणविक हतियारको भण्डार थियो तर, एक वर्ष अर्थात जनवरी २०२४ मा ती संख्या बढेर ५०० पुगेको अनुमान छ ।

प्रतिवेदनमा अमेरिका, रूस, बेलायत, फ्रान्स, चीन, भारत, पाकिस्तान, उत्तर कोरिया र इजरायलले आफ्ना आणविक हतियारको भण्डारलाई निरन्तर आधुनिकीकरण गरिरहेका छन् ।

रिपोर्टका अनुसार जनवरी २०२४ मा विश्वमा १२,२२१ वारहेडहरू थिए । जसमध्ये ९ हजार ५ सय ८५ हतियार सम्भावित प्रयोगका लागि स्टकमा राखिएको छ ।

प्रतिवेदनका अनुसार रूस र अमेरिकासँग विश्वको कुल परमाणु हतियारको ९० प्रतिशत भण्डार छ । दुवैको आणविक हतियारको संख्या पाँच हजारभन्दा बढी छ । रूस र अमेरिकापछि चीन आउँछ । तर, रूस र अमेरिकाको तुलनामा चीनको हतियारको भण्डार निकै सानो छ ।