शुद्ध-स्पष्ट तथा वैदिक ‘आर्यवर्तपञ्चाङ्ग २०८२’ प्रकाशित

काठमाडौं । शास्त्रीय सन्दर्भसहितको आर्यावर्तपञ्चाङ्गम् २०८२ पात्रो प्रकाशित भएको छ । युवा पञ्चाङ्गकार डा. नारायणप्रसाद निरौला एवं डा. वासुदेवकृष्ण शास्त्रीसहित ज्योतिष, धर्मशास्त्र, इतिहासपुराण, न्याय, व्याकरणका आचार्यले आर्यावर्तपञ्चाङ्गम् २०८२ पात्रो तयार पारेका हुन् ।

पात्रोका आधारभूत विषयवस्तुको शस्त्रीय प्रमाणसहित प्रकाशित पञ्चाङ्गमा तिथि, नक्षत्र, योग वार करण, दैनिक सूर्योदय सूर्यास्त, दिनमान तारिखका साथै हरेक दिनका चाड पर्वको विस्तृत विवरण आर्यावर्त पञ्चाङ्गम् २०८२ मा समावेश गरिएको छ । शास्त्रीय प्रमाण र प्रयोक्ताका आवश्यकतालाई मध्यनजर गरी पात्रो तयार गरिएको पञ्चाङ्गकारहरूले बताए । प्रयोगकर्तालाई सजिलो होस् भन्ने उद्देश्यले प्रयुक्त विषयवस्तुको उदाहरण समेत पञ्चाङ्गमा राखिएको छ ।

वार्षिक भविष्य, वार्षिक राशिफल, शनि–साढेसातीको दशा एवं शानितका उपाय, अरिष्ट शान्तिका निम्ति महामृत्युञ्जयको जप विधि, माङ्गलिक दोष विचार र शान्तिका उपाय, नाडीदोष शान्तिका उपाय, गणदोष र परिहार यसैगरी भकूटदोष र शान्तिका उपाय पनि पात्रोमा शास्त्रीय प्रमाणसहित उल्लेख गरिएको छ ।

ज्योतिष एवं धर्मशास्त्रसम्बद्ध सङ्ख्याबद्ध विषयवस्तु पञ्चतत्तव, सप्त द्विप, अष्टाङ्ग योग, एकादशरुद्रलगायत एकदेखि १६ अङ्कसम्मका विशेषताको शस्त्रीय प्रमाणसहित चर्चा गरिएको छ । यसैगरी सङ्क्रान्ति फल, ऊनमासिक जुराउने रीति, मासिक गणना विधि, सूतिका मरण विधि, पञ्चक मरण विधि, द्वित्रिपुष्कर मरण विधिका साथै शान्तिका उपाय पनि पञ्चाङ्गमा उल्लेख गरिएको छ ।

पञ्चाङ्गमा जन्मदेखि मृत्युसम्मका सम्पूर्ण क्रियाकलापको विधि, विधान शास्त्रीय प्रमाणसहित उल्लेख गरिएको छ ।
पञ्चगव्य निर्माण, कर्मपात्र सम्पादन, स्वस्तिवाचन, शङ्ख–घण्टपूजा, प्रायश्चित्त गोदान, दीयो, कलश, गणेश पूजा, रक्षाबन्धन पूजा, वाग्दान विधि (विवाहको कुरो छिन्ने विधि) जन्मोत्सव पूजा पनि पात्रोमा उल्लेख गरिएको छ ।

यसैगरी गाई दान गर्ने गोदानपद्धति पनि पात्रोमा समावेश गरिएको छ । कुन कार्य गर्दा कुन औँलाको प्रयोग गर्ने ? पत्नी कुन समयमा कता बस्ने ? कुन देवताको कतिपटक परिक्रमा गर्ने ? श्राद्धमा तर्पण दिइने पितृको क्रम के हो ? आभ्युदयिक वा नान्दी श्राद्ध कतिदिन पूर्व गर्न सकिन्छ ? मातृकापूजा चक्र, विभिन्न पूजाका सामग्री, सप्ताह एकाह पाठ गर्ने विधि पनि पात्रोमा लेखिएको छ ।

फलादेशका निम्ति उपयोगी चक्र । ग्रहण, अश्लेषा, मूल र ज्येष्ठा नक्षत्र विचार, गण्डान्त विचार, प्राच्य मापन पद्धति, औँसीमा जन्म शान्ति विधि, कृष्णचतुर्दशी, ग्रहणमा आदि समयमा जन्मशान्ति विधि । हातमा तीर्थ, वर्षभरिका व्रतपर्व, थरगोत्र प्रवर, ग्रहशान्तिका अनेक उपाय, विवाह व्रतबन्धको लग्न जुराउने तरिका, पुराणश्रवण । वास्तु, कलशचक्रलगायत जुराउने चक्र, गृहवास्तु पूजा चक्र, दन्तोत्पत्ति फल, यात्रा विचार, होरा, वारवेलालगायत विभिन्न साइतसहितको प्रमाणिक पञ्चाङ्ग प्रकाशनमा आएको हो ।

पञ्चाङ्गमा शास्त्रीय सन्दर्भ पनि उल्लेख गरिएको छ । सम्पूर्ण धार्मिक कार्य एउटै पात्रको प्रयोगबाट सजिलै गर्न सकियोस् भनी यस्ता विषयवस्तु समावेश गरिएको पञ्चाङ्गकारले जनाएका छन् । पञ्चाङ्गको प्रकाशन ‘सनातन ज्ञान विज्ञान केन्द्र’ काठमाडौंले बजारमा ल्याएको हो । मूल पञ्चाङ्गसँगै गोजी पात्रो र भित्ते पात्रो पनि प्रकाशित हुने पञ्चाङ्गकारले जानकारी दिएका छन्