पत्रकारितामाथि नियन्त्रण गर्न खोजियो : दिलभूषण पाठक

काठमाडौं ।

वरिष्ठ पत्रकार दिलभूषण पाठकले आफूमाथि सरकारले लगाएको अभियोगलाई पत्रकारिता स्वतन्त्रतामाथि ठाडो हमला भएको भन्दै कडा आपत्ति र पत्रकारितामाथि नियन्त्रण गर्न खोजिएको आरोप लगाएका छन् ।

पाठकले भने , राज्यले विद्युतीय कारोबार ऐन जस्ता असान्दर्भिक कानुनी प्रावधान प्रयोग गरेर स्वतन्त्र पत्रकारितामाथि दबाब सिर्जना गर्न खोजिरहेको छ। उनले आफूले सार्वजनिक गरेको हिल्टन होटलसम्बन्धी समाचारमा कुनै गैरकानुनी उद्देश्य नरहेको स्पष्ट पार्दै उक्त समाचार सार्वजनिक चासो र उत्तरदायित्वसँग जोडिएको विषयमा केन्द्रित रहेको बताए।

“हिल्टन होटलसम्बन्धी समाचार लोकतन्त्र सुदृढ पार्ने उद्देश्यले तयार गरिएको थियो,” पाठकले भने, “यसले सत्ताको उत्तरदायित्व र सार्वजनिक स्रोतको पारदर्शिता सुनिश्चित गर्न खोजेको हो, न कि कसैको चरित्र हत्या गर्न।”

उनले कानुनलाई आफूविरुद्ध दुरुपयोग गरिएको आरोप लगाउँदै भने, “विद्युतीय कारोबार ऐनको असान्दर्भिक दफा प्रयोग गरेर पत्रकारलाई डराउने प्रयास भएको छ। यो प्रेस स्वतन्त्रतालाई कमजोर बनाउने खतरनाक संकेत हो।”

त्रुटि भए प्रेस काउन्सिलमार्फत समाधान सम्भव

पाठकले कुनै समाचारमा त्रुटि भए त्यसको सुधारको लागि प्रेस काउन्सिल नेपालजस्तो वैधानिक निकायको संयन्त्र उपलब्ध रहेको स्मरण गराउँदै, त्यस्ता संरचना हुँदाहुँदै पनि राज्यले सिधा अभियोग लगाउनु अति आपत्तिजनक र असंवैधानिक भएको तर्क गरे।

“यदि समाचार आपत्तिजनक वा त्रुटिपूर्ण लाग्छ भने प्रेस काउन्सिलमार्फत स्पष्टीकरण, संशोधन वा माफी माग्ने प्रक्रियामा लैजान सकिन्थ्यो। तर यहाँ नियोजित रूपमा अभियोग लगाएर प्रेसलाई नै धम्क्याउने प्रयास भएको देखिन्छ,” उनले आरोप लगाए।

पत्रकारिता क्षेत्रबाट पनि विरोध

पत्रकार पाठकमाथिको मुद्दाप्रति पत्रकार महासंघ, मानव अधिकार आयोग तथा विभिन्न स्वतन्त्र सञ्चार अभियन्ताहरूले पनि गम्भीर चासो व्यक्त गरेका छन्। उनीहरूले प्रेस स्वतन्त्रतामाथि अंकुश लगाउने राज्यका प्रयासहरू फिर्ता लिन माग गरेका छन्।

नेपाल पत्रकार महासंघका एक पदाधिकारीका अनुसार, “हामी कुनै पनि पत्रकारले कानुनको परिधिभित्र रहेर कार्य गर्नुपर्छ भन्ने पक्षमा छौँ, तर सरकार स्वयं कानुनको मनपरी व्याख्या गर्दै पत्रकारमाथि प्रतिशोध लिने प्रवृत्तिको विरोध गर्छौँ।”

पाठकको अपील

समाचारको अन्त्यमा पाठकले पत्रकारितालाई डर, धम्की र कानुनी फन्दामार्फत नियन्त्रण गर्ने प्रवृत्तिको तत्काल अन्त्य गर्न आग्रह गरे। उनले भने, “स्वतन्त्र पत्रकारिता लोकतन्त्रको मेरुदण्ड हो। यसलाई झुकाउने प्रयास भयो भने हामी सबैको मौलिक अधिकारमाथि खतरा उत्पन्न हुन्छ।”