एसीको माग ह्वातै बढ्यो, यस्ता छन् एसी व्यवसाय उदीयमान हुनुका कारण

काठमाडौँ । पछिल्लो केहि वर्षयता नेपालमा एयर कन्डिसनर (एसी) को माग ह्वातै बढेको छ । विशेषगरी तराई क्षेत्रमा तापक्रम अत्याधिक बढेका कारण एसीको माग बढेको हो ।

पहिले विलासिताको वस्तु मानिने एसी अब आवश्यकताको वस्तु बन्दै जाँदा एसी व्यवसायीहरु खुसी भएका छन् । बढ्दो एसीको मागका कारण यस वर्ष एसीको बिक्री गत वर्षको तुलनामा ३३ प्रतिशतले धेरै हुने व्यवसायीहरुले बताएका छन् ।

सस्तो चिनियाँ एसीदेखि उच्च गुणस्तरको टेस्ला एसी पनि किस्ताबन्दीमा किन्ने सुविधाले पनि बजार विस्तारमा सहयोग पुगेको छ ।

एसीको व्यवसाय उदीयमान हुनु र यसको आवश्यकता बढ्नुका विभिन्न कारणहरू:

१. जलवायु परिवर्तन र तापक्रम वृद्धि

नेपालमा जलवायु परिवर्तनको प्रभाव स्पष्ट रूपमा देखिएको छ । तराईका जिल्लाहरू जस्तै नेपालगञ्ज, बिराटनगर, चितवन र भैरहवामा गर्मी मौसममा तापक्रम ४१-४२ डिग्री सेल्सियससम्म पुग्छ । यस्तो अवस्थामा मानिसहरूलाई घरभित्र सहज वातावरण कायम गर्न एसीको आवश्यकता परेको छ । पहाडी क्षेत्रहरू जस्तै पोखरा र काठमाडौँमा पनि गर्मी बढ्दै गएकोले एसीको माग बढेको छ ।

२. जीवनस्तरमा सुधार

नेपालमा मध्यम वर्गको जनसंख्या बढ्दै गएको छ र मानिसहरूको आयस्तरमा पनि वृद्धि भएको छ। राष्ट्रिय तथ्याङ्क कार्यालयको घरपरिवार सर्वेक्षणअनुसार, ०.८% घरधुरीले एसी प्रयोग गर्छन्, र यो संख्या क्रमशः बढिरहेको छ । मानिसहरूले पंखा र कूलरबाट एसीतर्फ स्थानान्तरण गर्न थालेका छन् किनभने उनीहरूको जीवनशैलीमा सुधार आएको छ । गर्मीबाट बच्न मात्र नभई चिसो मौसममा तातो बनाउने सुविधा भएको एसीको माग पनि बढेको छ ।

३. शहरीकरण र भौतिक संरचना

नेपालमा शहरीकरण तीव्र गतिमा भइरहेको छ । काठमाडौँ, चितवन, पोखरा, बिराटनगर, बुटवल जस्ता सहरहरूमा नयाँ आवासीय भवन, कार्यालय, र व्यापारिक प्रतिष्ठानहरू निर्माण भइरहेका छन् । यी संरचनाहरूमा आरामदायी वातावरण कायम गर्न एसीको प्रयोग बढ्दै गएको छ । विशेषगरी होटल, अस्पताल, र शपिङ मलहरूमा एसी अनिवार्यजस्तै बनेको छ ।

४. प्राविधिक विकास र किफायती मूल्य

पहिलेका एसीहरू धेरै बिजुली खपत गर्ने खालका थिए । तर, अहिले इनभर्टर प्रविधिको विकासले एसीहरू ऊर्जा-कुशल र किफायती बनेका छन् । इनभर्टर एसीले ४०% कम बिजुली खपत गर्छ भने डिजिटल प्रणाली र वाइफाइ सुविधाले प्रयोग गर्न सजिलो बनाएको छ । नेपालमा एसीहरूको मूल्य मध्यम वर्गको पहुँचमा छ ।

५. आयातमा वृद्धि

भन्सार विभागको तथ्याङ्कअनुसार, चालु आर्थिक वर्षको पहिलो १० महिनामा एसीको आयात ४३.६२% ले बढेर २.९३ अर्ब रुपैयाँ पुगेको छ । यो अवधिमा ८२,४८१ युनिट एसी आयात भएका छन्, जुन गत वर्षको तुलनामा उल्लेखनीय वृद्धि हो । चीन, भारत, र थाइल्याण्डबाट आयात हुने एसीहरूले बजारको माग धानिरहेका छन् ।

६. स्वास्थ्य र उत्पादकत्वमा प्रभाव

गर्मीले मानिसको स्वास्थ्य र कार्यक्षमतामा असर पार्छ । विशेषगरी बालबालिका, वृद्ध, र दीर्घरोगीहरूलाई गर्मीबाट जोगाउन एसी प्रभावकारी हुन्छ । कार्यालय र उद्योगहरूमा पनि एसीले कर्मचारीको उत्पादकत्व बढाउन मद्दत गर्छ । यस्तो अवस्थामा एसीको प्रयोग अब विलासिता नभई आवश्यकता बनेको छ ।

नेपालमा एसीको व्यवसाय उदीयमान हुनुमा जलवायु परिवर्तन, जीवनस्तरमा सुधार, शहरीकरण, र प्राविधिक विकास मुख्य कारणहरू हुन् । गर्मीबाट बच्न र आरामदायी जीवनशैली कायम गर्न एसीको आवश्यकता बढ्दै गएको छ । यो मागले व्यवसायीहरूलाई नयाँ अवसर प्रदान गरेको छ र आगामी दिनमा यो क्षेत्र अझ विस्तार हुने देखिएको छ ।