काठमाडौं । पूर्व महान्यायाधिवक्ता तथा काठमाडौं स्कुल अफ ल (केएसएल) का कार्यकारी निर्देशक युवराज संग्रौलामाथि लागेको यौन दुर्व्यवहारको आरोप छानबिन गर्न एक समिति गठन गरिएको छ।

पूर्व जिल्ला न्यायाधीश डा. श्रीकृष्ण भट्टराईको संयोजकत्वमा वरिष्ठ पत्रकार तीर्थ कोइराला र अधिवक्ता सीमा धामी सदस्य रहेको समिति बनाइएको छ। केएसएलले आइतबार पत्रकार सम्मेलन गरेर यो समिति गठन गरिएको जानकारी दिएको हो।

निष्पक्ष र केएसएलसँग कुनै पनि रूपमा नजोडिएका व्यक्ति राखेर समिति बनाउने भनिए पनि समितिमा रहेका एक सदस्यले आरोपित संग्रौलाको पक्षमा फेसबुकमा स्टाटस लेखेको पाइएको छ।

अधिवक्ता सीमा धामीले संग्रौलामाथि लागेको आरोपलाई ‘असभ्य आरोप’ भन्दै लामो स्टाटस लेखेकी छिन्। छानबिन समितिकी सदस्य बनाईएकी धामीले लेखेकी छिन्, ‘यस कलेजमा सन् २००२ देखि आबद्ध भई शैक्षिक तथा व्यावसायिक यात्राको कखरा सिकेको प्राज्ञिक संस्था तथा त्यसका अभिभावक श्रद्धेय गुरु डा. युवराज संग्रौलामाथि लगाइएका असोभनीय आरोपले म लगायत यस कलेजका पूर्व विद्यार्थीहरूको समेत अपमान भएको महसुस गरेका छौँ।’

यति मात्र होइन, उनले आफू केएसएलप्रति ऋणी रहेको बताउँदै संग्रौलाको प्रशंसा गरेकी छिन्। उनले लेखेकी छिन्, ‘हाम्रो ज्ञानोदयका आदर्श, गुरु युवराज संग्रौला ज्यूसँग हामी रहने नै छौँ। अभिभावक गुरु तथा यस गुरुकुलबाट कलेजको तथा विद्यार्थीको सर्वोत्तम हितका लागि हामीलाई सम्झेका बखत सँगै छौँ।’

धामीले शनिबार फेसबुकमा लेखेकी थिइन्। अहिले भने उनले उक्त स्टाटस फेसबुकबाट हटाएकी छिन्।

यस बाहेक, छानबिन समितिका संयोजक बनाईएका पूर्व न्यायाधीश भट्टराई बहुविवाह मुद्दामा तानिने भएपछि न्यायाधीश पदबाट राजीनामा दिएका व्यक्ति हुन्।

यो समितिलाई १५ दिनभित्र छानबिन गरी प्रतिवेदन दिन भनिएको छ। तर, कलेजका पूर्व विद्यार्थीहरूले भने यो छानबिन समितिको निष्पक्षतामाथि प्रश्न उठाएका छन्।

पूर्व विद्यार्थीहरू भन्छन्, ‘समितिका सदस्यहरू नै आरोपितको पक्षमा स्टाटस लेख्छन्, अनि संयोजक बहुविवाह गरेका व्यक्ति हुन्छन् भने यसको निष्पक्षतामाथि हामीलाई शंका छ।’

पूर्व विद्यार्थीहरूका अनुसार समितिमा राखिएका पत्रकार तीर्थ कोइराला केएसएलका निकट सहयोगी हुन्। विद्यार्थीहरूका अनुसार कोइराला केएसएलका हरेक कार्यक्रममा आमन्त्रित हुन्छन्। ‘कोइराला र संग्रौलाको निकटता सबैलाई थाहा छ,’ पूर्व विद्यार्थी भन्छन्, ‘त्यसकारण यो छानबिन समिति नै संग्रौलालाई चोख्याउन बनाईएको हो।’

केएसएलमा अध्ययनरत एक छात्राले संग्रौलाले यौन दुर्व्यवहार गरेको आरोप सामाजिक सञ्जालमार्फत सार्वजनिक गरेकी थिइन्। उनका अनुसार उनले कलेजमा उजुरी दिए पनि सुनुवाइ नभएपछि सामाजिक सञ्जालमा बोल्नु परेको हो।

यता, संग्रौलाले भने आइतबार पत्रकार सम्मेलन गर्दै आफ्नो र कलेजको बदनाम गर्न यस्तो आरोप लगाइएको दाबी गरेका छन्।

पूर्व महान्यायाधिवक्ता युवराज सङ्ग्रौलाले ‘यौन दुर्व्यवहार’ गरेको विद्यार्थीको आरोप

पत्रकार सम्मेलनमा उनले सामाजिक सञ्जाल नै अनुसन्धानकर्ता र न्यायालय बनेको भन्दै आफ्नो र केएसएलको अपमान भएको बताए।

आफूमाथि लागेको आरोपबारे प्रहरी वा अदालतमा छानबिन गर्न चुनौति दिँदै संग्रौलाले आफ्नो परिवार पनि पीडित भएको बताए। सामाजिक सञ्जालमा आफू र आफ्नी छोरीमाथि समेत प्रहार भएको भन्दै उनले आपत्ति जनाए। ‘जुन दिन मेरी छोरीमाथि सामाजिक सञ्जालबाट आक्रमण भयो, अस्पताल पुर्याउनुपर्ने अवस्था आयो। पीडित त आज मेरा परिवार छन्, रगतका आँसु झारेर घरभित्र बसेका छन्।’

छात्राले लगाएका आरोपमाथि छानबिन गर्न कलेजले समिति बनाईसकेको बताउँदै संग्रौलाले भने, ‘समितिले काम गरुन्जेल म न्यूट्रल बस्छु। कलेजमा मेरो हस्तक्षेप हुँदैन।’

सामाजिक सञ्जालमार्फत आफू र केएसएलको साखमाथि प्रहार गरिएको तथा केएसएललाई ध्वस्त पार्न खोजिएको आरोप उनले लगाए।

उनले केएसएल ‘राम्रा मूल्य र मान्यता’ भित्र रहेर चल्ने बताउँदै अर्को समाजका मूल्य र मान्यता ल्याएर द्वन्द्व बढाउन खोजिएको आरोप लगाए।

छात्राका अनुसार संग्रौलाले एकपटक उनलाई प्रेमी नबनाउन सुझाएका थिए। उनले संग्रौलाले भनेको कुरा उल्लेख गर्दै लेखेकी छिन्, ‘पुरुषसँग नसुत्नु, विवाह गर्नु र सम्बन्धबाट टाढै रहनु किनभने सबै प्रेमी यौन चाहन्छन्।’

यसै विषयमा प्रष्टिकरण दिँदै संग्रौलाले भने, ‘तिमीहरू विवाह गर अनि व्यवसाय गर। किनभने मैले तिमीहरूका छोराछोरीलाई पनि पढाउनु छ भनेको थिएँ। त्यसैले राम्रा मूल्य र मान्यता भित्र रहेर चल्ने कलेजभित्र कुनै अर्को समाजको मूल्य र मान्यता ल्याएर द्वन्द्व गराउनु राम्रो होइन। १० वर्षअघि भएका कुराकानीलाई अहिलेको सन्दर्भमा हेरेर गलत भन्नु उचित होइन।’

समाज परिवर्तनशील छ भन्दैमा पुराना मूल्य र मान्यतालाई समाप्त पार्न नहुने पनि उनले बताए। ‘समाज सापेक्षिक छ। समाज परिवर्तनशील छ। समाजले नयाँ कुराहरू लिनुपर्छ, तर यसको अर्थ हाम्रा सबै मान्यता समूल रूपमा समाप्त गर्नुपर्छ भन्ने होइन।’

केएसएलका पूर्व विद्यार्थीहरूले भने उक्त कलेजमा निकै पहिलेदेखि नै विद्यार्थीहरूले यस्तो दुर्व्यवहार भोग्नु परिरहेको बताएका छन्।

पूर्व विद्यार्थीहरूले शुक्रबार एक विज्ञप्ति जारी गर्दै कानूनी व्यवसायी, मानव अधिकारकर्मी र न्यायप्रेमीहरूलाई केएसएलमा भइरहेका यौन दुर्व्यवहारविरुद्ध बोल्न आह्वान गरेका छन्।