आज रुस–युक्रेन युद्ध सुरु भएको ९१५औं दिन : रुसद्वारा मिसाइल आक्रमण जारी

काठमाडौं । आज युक्रेन र रसियाबीच युद्ध सुरु भएको ९१५औं दिन । युक्रेनभर कम्तीमा ६ जना मानिसहरू मारिएका छन् । तिनीहरु केन्द्रीय सहर क्रिभी रिह र दक्षिणी सहर जापोरिज्जियामा पनि रहेका छन् । रुसले दोस्रो दिन पनि मिसाइल र ड्रोन आक्रमण जारी राखेको छ ।

आक्रमणमा परी कम्तीमा ९ जना घाइते भएका छन् । सोमबार, रुसले २०२२ मा आक्रमण सुरु गरेदेखिकै सबैभन्दा ठूलो हवाई आक्रमण गरेको थियो । युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीले युक्रेनले रुसका आक्रमणहरूको प्रतिरोध गर्ने बताउँदै आएका छन् ।

युक्रेनको हवाई सेनाले मंगलबार रुसले प्रहार गरेका १० मध्ये ५ मिसाइल र ८१ मध्ये ६० ड्रोन खसालेको दाबी गरेको छ । पश्चिमी देशद्वारा प्रदान गरिएका एफ–१६ लडाकु विमानहरूले ती मिसाइल र ड्रोनहरु नष्ट गरिएका हुन् ।

अलजजिराका अनुसार १० वटा थप ड्रोनहरूले ट्रयाक गुमाएको र तिनीहरू सम्भवतः युक्रेनी भूमिमा कतै खसेको बताएका छन् । तीमध्ये एक छिमेकी बेलारूसमा प्रवेश गरेको थियो ।

युक्रेनका मुख्य कमाण्डर ओलेक्सान्द्र सिर्सकीले अगष्ट ६ मा रुसको पश्चिमी क्षेत्रमा आफ्नो आक्रमण सुरु गरेदेखि ५९४ रूसी सैनिकलाई कब्जा गरेको दाबी गरेका छन् । उनले १ हजार २९४ वर्ग किलोमिटर (लगभग ५०० वर्ग माइल) र १०० वटा बस्तीहरूको नियन्त्रणमा लिएको जनाएका छन् ।

अन्तर्राष्ट्रिय आणविक ऊर्जा एजेन्सी (आइएइए) का निर्देशक जनरल राफेल ग्रोसीले आणविक ऊर्जा केन्द्रको भ्रमण गरेका थिए । केन्द्रको सुरक्षा अभाव रहेको उनले बताएका छन् । युद्धको मुख्य भागमा रहेको यो केन्द्र मिसाइल, ड्रोन र तोपखानाबाट बचाउन नसक्ने भएकाले गम्भीर दुर्घटनाको सम्भावना रहेको छ ।

रूसको पश्चिमी बेलगोरोड क्षेत्रका गभर्नर व्याचेस्लाभ ग्याल्डकोभले रसियाको टेलिग्राम च्यानलमा युक्रेनले नेखोतेएभकामा सीमा जाँच चौकीमा आक्रमण गरेको रिपोर्टको जवाफमा युक्रेनसँगको सिमानामा स्थिति ‘गाह्रो’ तर नियन्त्रणमा रहेको बताएका छन् ।

युक्रेनका सिर्सकीले टेलिभिजनमा बोल्दै पूर्वी युक्रेनको पोक्रोवस्क वरिपरि स्थिति ‘धेरै गाह्रो’ रहेको र रूसले युक्रेनको आपूर्ति लाइनहरू अवरोध गर्न खोजिरहेको बताए । उनले भने –शत्रु जनशक्ति, हतियार र सैन्य उपकरणहरूमा आफ्नो फाइदा प्रयोग गर्दैछ, यो सक्रिय रूपमा तोपखाना र उड्डयन प्रयोग गरिरहेको छ । यसअघि, रूसको रक्षा मन्त्रालयले आफ्नो फौजले पोक्रोवस्क नजिकै रहेको ओरलिभ्का गाउँ कब्जा गरेको बताएको थियो।

राजनीति र कूटनीति

जेलेन्स्कीले संयुक्त राज्यका राष्ट्रपति जो बाइडेन र उनका दुई सम्भावित उत्तराधिकारीहरूलाई, सम्भवतः उनी अर्को महिना संयुक्त राष्ट्र महासभामा न्यूयोर्कमा हुँदा एक ‘विजय योजना’ प्रस्तुत गर्ने बताएका छन् । यो योजना युद्ध अन्त्यका लागि हुने अन्तिम वार्तामा युक्रेनलाई एक बलियो स्थिति दिन सुनिश्चित गर्न डिजाइन गरिएको थियो ।

‘यो योजनाको मुख्य उद्देश्य रूसलाई युद्ध अन्त्य गर्न बाध्य बनाउनु हो र म यो धेरै चाहन्छु – यो युक्रेनका लागि न्यायपूर्ण होस्,’ उनले किभमा पत्रकारहरूलाई भने ।

चीनका यूरेशियन मामिलाका विशेष दूत ली हुइले इन्डोनेसिया, ब्राजिल र दक्षिण अफ्रिकासँगको कूटनीति पछि युक्रेनको लागि शान्ति योजनालाई थप देशहरूले समर्थन गर्न आह्वान गरेका छन् ।

‘उनीहरूले रूस र युक्रेन दुवैसँग संचार कायम गरेका छन् र वार्ता र वार्ताको माध्यमबाट सङ्कटको राजनीतिक समाधानमा प्रतिबद्ध रहेका छन्,’ लीले भने । चीनले जुनमा स्विट्जरल्यान्डले आयोजना गरेको शान्ति शिखर सम्मेलनमा भाग लिएको थिएन । यसले यस वर्षको सुरुमा ब्राजिलसँग संयुक्त शान्ति योजना जारी गरेको थियो ।

मस्कोले भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी र रूसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले युक्रेन युद्धबारे ‘दृष्टिकोण आदानप्रदान’ गरेको बतायो । मोदी गत हप्ता किभमा थिए ।

क्रेमलिनका प्रवक्ता दिमित्री पेस्कोभले रुससँग जोडिएको अर्धधार्मिक चर्चको शाखालाई प्रतिबन्ध लगाउने युक्रेनको कदमको निन्दा गर्दै यसलाई क्रिश्चियन धर्ममाथिको आक्रमण र धार्मिक स्वतन्त्रतामा प्रहार भएको बताएका छन् । युक्रेनी अर्थोडक्स चर्चलाई मस्कोको ३० महिनाको पुरानो युद्धलाई समर्थन गर्दै प्र–रूसी प्रचार प्रसार गरेको र जासूसहरूलाई आश्रय दिएको आरोप लगाएको छ ।

रुसको एफएसबी सुरक्षा सेवाले युक्रेनको आक्रमणपछि कुर्सक क्षेत्रबाट रिपोर्ट गर्न रुसी सीमा पार गरेका दुई जना विदेशी पत्रकारहरूविरुद्ध आपराधिक मुद्दा दायर गरेको बताएको छ । इन्टरफ्याक्स समाचार एजेन्सीका अनुसार ती पत्रकारहरूमा जर्मन प्रसारक डोएचे वेलेका एक रिपोर्टर र युक्रेनको १+१ टिभी च्यानलका एक संवाददाता समावेश छन् । एफएसबीले कुर्सकबाट रिपोर्ट गरेका कम्तिमा सात जना विदेशी पत्रकारविरुद्ध अहिले आपराधिक मुद्दा दायर गरेको छ ।

युक्रेनले हालै एक स्वदेशी उत्पादन गरिएको ब्यालिस्टिक मिसाइलको पहिलो सफल परीक्षण गरेको छ । यो विषयमा युक्रेनले थप विवरणहरू सार्वजनिक गर्न नसक्ने बताएको छ ।