डलरको प्रभुत्वमा चीन र रुसको चुनौतीले वैकल्पिक भुक्तानी संरचना निर्माण गर्नेछ

अब पुटिन र सी जिनपिङले (रुस र चीनले) आपसी व्यापारलाई आफ्नै मुद्रामा मिलाउने सहमति गरेका छन्। शिखर वार्तापछि पुटिनका विदेश नीति सल्लाहकार युरी उशाकोभले रुसी वेबसाइट RussiaToday.com लाई भने- 'स्वतन्त्र वित्तीय ढाँचा बनाउन विशेष ध्यान दिइयो। यस ढाँचाको उद्देश्य रुस र चीनबीचको व्यापार सम्बन्धी सेवाहरू उपलब्ध गराउनु हुनेछ।पुटिन र सीले दुई देशले आफ्ना लगानीकर्ताहरूलाई एकअर्काको सेयर बजारमा लगानी गर्न दिने कुरामा पनि सहमति जनाएका छन्।

शिखर सम्मेलन सुरु हुनु अघि, क्रेमलिनका प्रेस सचिव दिमित्री पेस्कोभले पुटिन र सीको वार्ताको मुख्य एजेन्डा आर्थिक मुद्दाहरू हुने स्पष्ट गरे। पर्यवेक्षकहरूले औंल्याए कि रूस र चीन दुवैले लामो समयदेखि अन्तर्राष्ट्रिय व्यापारमा डलरको प्रयोग अन्त्य गर्ने उपायहरू विचार गरिरहेका छन्। अब दुवै देशले सबै आपसी कारोबार डलरबाट छुट्टाछुट्टै गर्ने निर्णय गरेका छन् ।

यस वर्षको सुरुमा रुसी विदेशमन्त्री सर्गेई लाभरोभले रुस र चीनले पश्चिमी नियन्त्रित भुक्तानी प्रणालीबाट अलग्गिनुपर्ने बताएका थिए। त्यसपछि उनले रुस र चीनको प्राविधिक विकासमा अमेरिकाले अवरोध गरिरहेको आरोप लगाए ।

यसैबीच, बुधबार नै चिनियाँ सञ्चारमाध्यमले म्यानमारले चिनियाँ मुद्रा युआनलाई सम्झौताको आधिकारिक मुद्राको रूपमा स्वीकार गरेको जानकारी दिएको छ। चीन म्यानमारको सबैभन्दा ठूलो व्यापार साझेदार हो। चिनियाँ पत्रिका ग्लोबल टाइम्सले एक रिपोर्टमा युआनलाई व्यापार सम्झौताको आधिकारिक मुद्रा बनाएमा म्यानमारको आर्थिक समस्या समाधान हुने बताएको छ। अमेरिकी प्रतिबन्धका कारण म्यानमारमा पनि डलरको अभाव छ ।

पर्यवेक्षकहरूका अनुसार बुधबारका यी दुवै घटनाको अर्थ चीनले अब विश्व व्यापारमा अमेरिकी डलरको प्रभुत्व तोड्न प्राथमिकतामा राखेको छ। उसले इरानसँग आपसी मुद्रामा व्यापार गर्ने सम्झौतामा हस्ताक्षर गरिसकेको छ। यसरी क्रमशः अन्तरराष्ट्रिय बस्तीको समानान्तर प्रणाली स्थापना गर्नेतर्फ अघि बढिरहेको छ ।